W dniu 18 czerwca odbyła się prelekcja dla logopedów województwa podlaskiego nt „Zastosowanie AAC u dzieci z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym i u dzieci z dużymi trudnościami w porozumiewaniu się”, które prowadziła mgr Małgorzata Szymanowska – neurologopeda z przedszkola dla dzieci z MPDz „Jasny Cel” w Białymstoku. W pierwszej części spotkania prelegentka przedstawiła specyfikę pracy z dziećmi w Ośrodku „Jasny Cel”. Do placówki uczęszczają dzieci z MPDz i innymi zaburzeniami funkcji ruchowych, wywołanych uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Wiodącą metodą nauczania i usprawniania dzieci jest System Nauczania Kierowanego, który kompleksowo usprawnia zaburzone funkcje, uwzględniając wszystkie zaburzone sfery rozwoju dziecka.
Dzieci korzystają również z komunikacji alternatywnej i wspomagającej w celu nabywania funkcji językowych i komunikacyjnych.
W kolejnej części spotkania mgr Małgorzata Szymanowska przedstawiała znaczenie pojęć:
- komunikacja alternatywna: przeznaczona jest dla dzieci, które nie nabyły umiejętności mówienia i znak foniczny (słowo) zastąpiony jest alternatywnym znakiem
- komunikacja wspomagająca: przeznaczona dla dzieci, których umiejętności mówienia nie zapewniają im skutecznego porozumiewania się z otoczeniem (w ograniczony sposób posługują się mową) lub nie wykształciły jeszcze umiejętności mowy, a wprowadzenie systemu komunikacji ma pomóc w jej rozwoju.
Użytkownicy AAC (Augmentative and Alternative Communication) zamiast wypowiadanych słów czy zdań mogą w sposób alternatywny komunikować się z otoczeniem, np. za pomocą:
- gestów, inaczej znaków manualnych (Makaton, fonogesty, język migowy),
- znaków graficznych (system symboli PSC, piktogramy)
- znaków przestrzenno-dotykowych
- indywidualnego systemu komunikacji
Dobór systemu symboli dla kandydata na użytkownika AAC dokonuje się na podstawie oceny w skład, której wchodzi:
- aktualny sposób porozumiewania się
- możliwości percepcyjne
- poziom rozwoju poznawczego
- możliwości motoryczne
Dobór słownictwa zależy m.in. od:
- wieku życia dziecka
- poziomu funkcjonowania poznawczego
- cech osobowości dziecka i jego zainteresowania
- kontekstu sytuacyjnego
- podstawy programowej
Na zakończenie wystąpienia prelegentka omówiła i pokazała wszystkim uczestnikom spotkania pomoce, które wykorzystuje w terapii z dziećmi w Ośrodku „Jasny Cel”. Wachlarz pomocy obejmował m.in.: tablice wyboru, tablice uczestnictwa, tablice kontekstowe, program MÓWIK (na smartfony i tablety), tablice dźwiękowe, książeczki do aktywnego uczestnictwa i wiele, wiele innych.
Po zakończeniu wykładu mgr Małgorzata Szymanowska odpowiadała na pytania logopedów, którzy w swojej pracy zawodowej mają coraz większy kontakt z dziećmi z trudnościami w porozumiewaniu się. Dyskusji nie było końca.
Sporządziła
mgr Barbara Mironowicz
